Czy krytyczne myślenie jest trudne? Czy można się go nauczyć? Jak zastosować je w praktyce?
Oto proste ćwiczenie, które pomoże Ci stosować krytyczne myślenie w praktyce.
Pomyśl o tym co ostatnio usłyszałeś/aś od kogoś lub przeczytałeś/aś w Internecie i zadaj sobie następujące pytania:
Kto to powiedział?
- czy była to osoba, którą znasz?
- czy był to przedstawiciel władzy?
- czy był to autorytet w danej dziedzinie?
Co zostało powiedziane lub o czym czytałeś/aś?
- czy to były fakty, czy opinie?
- czy zawierały wszystkie niezbędne dane i informacje?
- zwróć uwagę czy coś zostało pominięte lub wyrwane z kontekstu?
- czy przekazywane informacje np. naukowe mają podane źródła naukowe?
Gdzie to usłyszałeś_aś/przeczytałeś_aś?
- czy usłyszałeś_łas to publicznie, czy prywatnie?
- czy przeczytałeś_łas to w postach mediów społecznościowych lub komentarzach?
- czy przeczytałeś_łaś to w artykule w gazecie lub Internecie?
Kiedy ta informacja się pojawiła?
- przed jakimś ważnym wydarzeniem?
- w trakcie tego wydarzenia?
- po tym wydarzeniu?
- bez związku z jakimkolwiek wydarzeniem?
Jak dana informacja została przekazana?
- czy użyto prostego języka, czy złożonych sformułowań?
- czy informacja przekazywała emocje – radość, smutek, złość?
- czy forma przekazu była dla Ciebie zrozumiała?
Jaki jest cel tej informacji?
- wyraża osobistą opinię rozmówcy
- ma na celu wywołanie skrajnych emocji
- przekazuje możliwe do potwierdzenia fakty
Myśląc krytycznie, pamiętaj, że:
informacje muszą być możliwe do zweryfikowania
opinie to nie są fakty
opieranie się na jednym przykładzie nie potwierdza reguły
nawet jeśli coś powtarza się w internecie, nie znaczy, że jest prawdą
media społecznościowe zawierają wiele fałszywych informacji, które należy weryfikować
klickbajtowe artykuły są tak stworzone, żeby wywoływać emocje – sprawdź je!
Wpis opublikowany w ramach realizacji projektu „Rozwijamy aplikację Pacjenci Pacjentom z Tobą”, realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach funduszy EOG.